Co będzie, jak przestaniemy pisać po polsku?

Wprowadzane przez MNiSW nowe zasady oceny czasopism naukowych tudzież badania jakości pracy uczonych i uniwersytetów zniechęcają do publikowania w języku polskim. Naukometrzy wolą języki konferencyjne. Owszem, w niektórych dziedzinach istnieje jeden język opisu, złośliwie nazywany BSE (Bad Standard English). W innych – język publikacji ma znaczenie. Choćby dlatego, że wpływa na sposób widzenia i opisu rzeczywistości. Co więcej, w niektórych dyscyplinach od uczonego się wręcz wymaga, by co najmniej czytał w kilku językach obcych.

Jaki może być skutek wyrugowania polszczyzny z obiegu naukowego? Ano taki, że nie będziemy umieli pewnych zagadnień ani opisać, ani przeanalizować, posługując się językiem ojczystym. Nie mówiąc już o tym, że polszczyzna przestanie funkcjonować jako język ludzi wykształconych. Na ten i inne problemy związane z degradacją polszczyzny jako języka opisu zwraca uwagę Towarzystwo Kultury Języka (LINK).

Na marginesie – na przełomie XVIII/XIX w. Jan i Jędrzej Śniadeccy patriotycznie polonizowali terminologię naukową. To im zawdzięczamy to, że niektóre pierwiastki (wodór, węgiel, krzem, siarka) oraz pojęcia matematyczne (całka, różniczka, macierz) mają polskie nazwy. Kwasoród, wstawa i dostawa szczęśliwie się nie przyjęły. To uporowi i talentowi dwóch ludzi zawdzięczamy istnienie polskiej terminologii naukowej. Teraz ten cały wysiłek i paręset lat tradycji zostaną obrócone wolą ustawodawcy wniwecz.  Jednak to cofanie zegara historii budzi nadzieję. Reformator Jan Śniadecki doprowadził do likwidacji na UJ ostatniej w Europie katedry astrologii. Może i tę reformę uda się cofnąć, tym bardziej, że astrologia wraca do łask jako przedmiot wykładu akademickiego (LINK), a my znowu będziemy musieli dogonić Europę.